همه چیز در مورد فرش ایرانی

همان‌طور که می‌دانید فصل زمسنان به زودی فرا می‌رسد و سرمای هوا نزدیک است. با آمدن فصل زمستان همگی به یاد شکلات داغ و قهوه می‌افتیم. زمان آن نیز فرا رسیده است که برای خودمان جای دنجی را در خانه در نظر بگیریم. ما باید بپذیریم که قرار است ساعت‌های زیادی را در داخل خانه سپری کنیم. در نتیجه بسیاری از شما به دنبال راه‌های مقرون به صرفه برای گرم نگه داشتن خانه‌های خود هستید. خب آیا می‌دانید فرش‌ها درواقع می‌توانند نقش مهمی در دنج و گرم نگه داشتن خانه شما داشته باشند؟ ما می‌خواهیم عوامل مختلفی را توضیح ‌دهیم که می‌توانند به شما در انتخاب و خرید فرش دستباف در مناطق سردسیر و فصل زمستان کمک کنند.

عایق گرمایی

بهتر است فرش دستباف را انتخاب کنید و از فکر انواع فرش ماشینی بیرون بیایید. طبق نظر بنیاد ملی انرژی ده درصد گرمایش با کف‌های چوبی و سرامیکی از بین می‌رود. فرش نه تنها عایق خوبی است؛ بلکه هزینه گرمایش را تا 10 درصد کاهش دهد. فرش‌ دستباف عایق طبیعی است که در زمستان خانه شما را گرم می‌کند. همچنین وقتی پاهایتان را روی فرش پشمی می‌گذارید، حس گرمی و نرمی به شما می‌دهد که با هیچ چیزی قابل مقایسه نیست.

فرش ملایر، فروشگاه آنلاین سی پرشیا

مواد اولیه

مواد اولیه در انتخاب و خرید فرش بسیار مهم است. فرش‌های دستباف از پشم با رنگ‌های مختلف بافته می‌شوند و سال‌ها دوام دارند. این فرش‌ها بسیار ضخیم‌اند. در نتیجه هوای گرم در داخل الیاف به دام می‌افتد و باعث می‌شود اتاق شما گرم‌تر شود. فرش‌های دستباف فرش‌های بسیار خوبی برای زمستان‌اند. ایل‌های مختلف ایران نیز از فرش دستباف به‌عنوان روانداز در فصل زمستان استفاده می‌کردند. این فرش‌های زیبا در حال حاضر نیز افزون‌بر زیبایی باعث گرم‌تر شدن فضای خانه شما می‌شوند.

یک فرش دستباف بهترین انتخاب برای خانه شماست تا همه چیز را برای زمستان زیبا و دنج کنید. همچنین زمانی که تصمیم گرفتید مبل و کوسن‌ها را تغییر بدهید کافی است دست نگه‌دارید و تنها رنگ‌هایشان را با فرش هماهنگ کنید.

جودی هال

اندازه فرش

عامل مهم بعدی که باید در انتخاب فرش زمستانی به آن توجه کنید اندازه خود فرش است. اگر خانه‌تان کف‌پوش چوبی و سرامیکی دارد به‌طورکلی گرمای زیادی را از دست می‌دهید. انتخاب فرش دستباف در اندازه بزرگ بهترین راه‌حل برای شما است تا فضاهای وسیع کف را بپوشانید. همچنین اطمینان داشته باشید که سرمایی وجود ندارد.

اگر به دنبال یک فرش برای اتاق نشیمن هستید دو راه وجود دارد. اولین مورد طرح کلاسیک نام دارد و زمانی است که شما جایی برای یک مبل یا صندلی راحتی رو به دیوار دارید. در این مکان فرش باید آنقدری بزرگ باشد که در زیر پایه‌های مبلمان قرار بگیرید؛ اما تا دیوار هم کشیده نشود. مورد دوم به‌عنوان طرح شناور شناخته می‌شود جایی که مبلمان شما در مرکز اتاق است و برای آن باید فرشی را انتخاب کنید که به اندازه کافی بزرگ باشد و در زیر هر چهار پایه هر مبلمان قرار گیرد. در هر دو این چیدمان‌ها مبلمان نسبت به اندازه اتاق به فرش متصل است. بنابراین همه چیز متعادل است.

رنگ و طرح

موارد بعدی که باید در نظر گرفت رنگ و طرح است. بهتر است در اینجا با توجه به نوع رنگ مبلمان خود فرش را انتخاب کنید. خیلی ساده است. اگر مبلمان شما طرح‌های زیادی دارد بهتر است از یک فرش با طرح ساده و رنگ خنثی استفاده کنید. اگر مبل و اشیا دیگر ساده است  و تک رنگ، یک فرش طرح‌دار باعث پرانرژی شدن فضا می‌شود. شما می‌توانید متناسب با فضای اتاق و رنگ‌ها یک فرش دستباف را انتخاب کنید تا به اتاقتان رنگ و انرژی بدهد و در آن احساس خوبی داشته باشید.

فرش کرمان، فروشگاه آنلاین سی پرشیا

سلیقه و شخصیت شما

توصیه نهایی ما به شما این است که در روزهای سرد زمستان می‌توانید در خانه بنشینید و از فروشگاه‌های آنلاین با چند کلیک و جانمایی فرش موجود در فضای خانه، فرش دستباف دلخواهتان را خریداری کنید. به یاد داشته باشید که زمان انتخاب یک فرش زمستانی علاوه‌بر رنگ و نوع مبلمان و اشیا سلیقه و شخصیت شما نیز دخیل است و حتما فرش خوبی را با توجه به همه این موارد پیدا خواهید کرد.

شما می‌توانید انواع فرش‌های دست‌باف مناطق مختلف ایران را انتخاب کنید. چرا که تنوع طرح و نقش و رنگ در فرش‌های دست‌باف ایرانی آن قدر زیاد است که می‌تواند پاسخگوی هر نوع سلیقه‌ای باشد. فرش را افزون بر یک عایق حرارتی خوب و مناسب برای فصل زمستان به عنوان یک اثر هنری نیز انتخاب کنید. هر گره و ضربه دفه روی این فرش حاصل تلاش بافنده‌ای است که هر رج را با علاقه و  عشق به قالی‌بافی بافته است.

حالا شما می‌توانید فرش دست‌بافی را که خریده‌اید جلوی پنجره یا شومینه بیندازید تا گرما را جذب کند و برای شمایی که روی آن نشسته‌اید یا پایتان رویش است محیطی گرم و دنج را ایجاد کند. حالا با خیال راحت قهوه‌تان را بنوشید و از آن لذت ببرید.

اکنون با خرید فرش دستباف در مناطق سردسیر و فصل زمستان آشنا شدید. شما می‌توانید تجربیات و نظرات خود را در این ‌باره با ما در میان بگذارید. همچنین می‌توانید فرش‌های دستباف را از فروشگاه فرش دست‌باف سی‌پرشیا به‌صورت اینترنتی خریداری نمایید.

همچنین بخوانید : هفت دلیل برای خرید فرش دستباف که شاید نمی دانستید

سی‌پرشیا مگ

نویسنده: منصوره ربیعی

قالی بند ریحان در روستای ریحان از توابع شهرستان خمین که به منطقه کمره نیز معروف است بافته می‌شود. شهرستان خمین در جنوبی‌ترین نقطه استان مرکزی قرار گرفته است. این شهرستان از شمال به اراک، از شرق به محلات، از جنوب به گلپایگان (استان اصفهان) و از غرب به الیگودرز (استان لرستان) محدود می‌شود. روستای ریحان در 4 کیلومتری جنوب غربی شهرستان خمین قرار دارد و یکی از آبادی‌های دهستان‌های هشتگانه شهرستان خمین می باشد.

روستای ریحان خود دارای دو قسمت علیا و سلفی است. علت این نامگذاری جداگانه به علت جریان آب از سمت بالای روستا به سمت پایین روستا است. قسمت بالای روستا را علیا و قسمت پایین روستا سفلی نام نهاده اند. ولی در مجموع یک روستا محسوب می‌شوند که جمعیتی در حدود 3800 نفر دارد. محصول عمده مردمان آن غلات چغندر قند و بادام است، و صنایع دستی آن‌ها قالی‌بافی‌ست.

قالی بند ریحان یک دست‌بافته منطقه‌ای می باشد. سندی از تاریخ دقیق بافت این قالی در دست نیست ولی با قالی‌هایی که از این منطقه پیدا کردند قالی بند ریحان بیش از دو قرن قدمت دارد.

دلیل نام‌گذاری این قالی به نام بند ریحان:

بند یعنی آبگیر، اِسِل (جایی که در آن آب جمع می شود که کشاورز ها بعد از جمع شدن آب، از ان برای آبیاری زمین های کشاورزی استفاده می کنند). ریحان نام یک منطقه‌ای است. نام آن برگرفته از نام گیاهی‌ست که در آن منطقه رویش دارد. قالی‌بافان شکل ظاهری بندها، که مرتبط با آب هستند، را به نقوش شکسته و هندسی تبدیل کرده و با تکرار آن به صورت نقش‌مایه، طرح اصلی قالی را به وجود آورده‌اند. این باور وجود داشته که با تکرار نقش آبگیر، می‌توان آبادانی را در روستا تضمین نمود.

روستای ریحان تنها روستایی‌ست که قالی‌بافان آن برخلاف سایر بافندگان این منطقه، از نقشه شطرنجی آماده استفاده نکرده‌اند. این قالی‌ها ذهنی‌بافت‌اند و نقوش آن‌ها از دل منطقه الگوبرداری و به صورت هنرمندانه اجرا می‌شدند. طرح آن‌ها جزو نقوش هندسی شکسته است و هم دارای نقوش گیاهی هستند و هم نقوش جانوری. طرح و نقش این قالی به صورت سینه به سینه انتقال یافته است. قالی‌بافان روستایی که بیشتر خانم‌های مسن بودند این هنر را به دختران خود آموزش می‌دادند.

 

سیسیل ادواردز در مورد بافته‌های این روستا می‌نویسد:

مردمان آن مدت طولانی است برابر با چندین نسل که طرح خاص خود را اجرا می‌کنند و از بافتن طرح‌های دیگر اجتناب می‌کنند.

رنگ و رنگرزی:

بافندگان روستایی برای بافت این قالی 5 الی 7 رنگ به کار می‌برند. قرمز (که در اصطلاح محلی به آن قرمز دوغی می‌گویند)، قرمز کم‌رنگ (پس‌دوغی)، شتری (عبایی، جفتی)، سرمه ای، سبز، سفید، سیاه. یکی دیگر از فعالیت زنان این روستا رنگرزی بوده است. بطوریکه رنگ‌های لازم برای بافت قالی را به صورت سنتی رنگ می‌کردند.

برای به دست آوردن رنگ قرمز دوغی، از روناس و برای تهیه رنگ پس‌دوغی از مقدار کمتری روناس رقیق‌شده استفاده می‌کردند. برای تهیه رنگ سبز از برگ درخت انگور (مو) و برگ بید استفاده می‌کردند. برای تهیه رنگ‌های تیره و مشکی از پوست انار، ریشه شیرین بیان، پوست گردو و نیل استفاده می‌کردند. آن‌ها برای تثبیت رنگ‌ها از سرکه و دوغ (به علت اسیدی بودن)، گاها از ادرار گاو (به علت داشتن اوره بالا) و زاج سفید استفاده می‌کردند.

طرح و نقش قالی بند ریحان:

تمام نقش‌مایه‌هایی که در این قالی می‌بینیم در عالم واقعیت وجود دارند و در آن منطقه دیده می‌شوند. در بند یا آبگیر در واقعیت ماهی وجود دارد و این نقش را در این قالی‌ها می‌توانیم مشاهده کنیم. حیوانات اهلی همچون خروس و سگ که در مجاورت خانه‌ها به کنار بند می‌آمدند نیز بر روسپی این قالی‌ها نقش می‌بندند.

از دیگر نقوش این فرش‌ها شوپرک (شاپرک) یا همان پروانه می‌باشد که در حاشیه قرار می‌گیرد. در کنار آبگیر گل دیگری می روید که به آن گل خربزه بشقابی می‌گفتند. بوته خربزه قبل از اینکه محصول بدهد دارای گلی کشیده است که در قالی نیز مشاهده می‌شود.

 

بافندگان تا مدت طولانی تنها همین طرح را در ابعاد مختلف می‌بافتند. پس از گذشت زمان و  راه‌اندازی کمپانی انگلیسی زیگلر در منطقه سلطان‌آباد (اراک کنونی)، رواج طرح های آمریکایی رونق گرفت و طرح‌های محلی رو به نابودی رفتند. در این شرایط عده‌ای از بافندگان شروع به بافت طرح‌های آمریکایی این کمپانی کردند. در چنین شرایطی، در بافت قالی بند ریحان، که بازار متقاضی کمتری به خود می‌دید، از بعضی طرح‌ها و نقش‌های قالی‌هایی پرطرفدارتر، مانند قالی‌های ساروق و مشک‌آباد تقلید شد و نقوشی از در این قالی مورد استفاده قرار گرفتند.

این بود نگاهی به قالی بند ریحان و مشخصات کلی آن. شما نیز می‌توانید نظرات خود را درباره این قالی با ما و مخاطبان در میان بگذارید.

همچنین بخوانید: ویژگی های فرش لیلیان از منظر طرح و رنگ

سی پرشیا مگ

نویسنده: منصوره ربیعی

فرش لیلیان: لیلیان یکی از روستاهای شهرستان خمین در استان مرکزی می‌باشد. هنر قالی‌بافی در شهرستان خمین قدمت دیرینه‌ای دارد و در هر کدام از روستاهای این شهرستان، فرش به شیوه‌ای خاص فرهنگ آن روستا بافته می‌شود.

یکی از این روستاها, لیلیان است. مردم آن مهاجرین ارامنه‌ای هستند که با ساکن شدن در آن منطقه فرشبافی را رونق دادند. بافندگان پشم گوسفند را به صورت سنتی ریسیده و با مواد گیاهی رنگزای موجود در طبیعت آن‌ها را رنگ می‌نمودند و در این کار تبحر خوبی داشتند. به همین علت فرش‌هایی با کیفیت بالا تولید می‌کردند.

از نظر طرح و نقش:

از نظر طرح و نقش، فرش لیلیان دارای تفاوت‌های زیادی با مناطق مختلف است. مخصوصا در انواع ترنج که نمونه‌های آن‌ها را به جز این منطقه در مناطق دیگر نمی‌توانیم ببینیم. ترنج‌های قالی لیلیان در گل و برگ‌ها و در میان نقوش تزیینی شبیه بادبزن یا ابرچینی که تمام قالی را می‌پوشاند دیده می‌شود. از دیگر نقش‌های آن می‌توان نقش خرچنگی و چهارچنگ را که به ماهی هرات معروف است نام برد.

از نظر رنگبندی:

برای رنگرزی فرش لیلیان از رنگزاهای طبیعی و گیاهی به صورت سنتی استفاده می‌کردند. رنگ متن بیشتر قالی‌های آن منطقه قرمز دوغی می‌باشد. اما رنگ‌های سرمه‌ای، لاکی، کرم، گاها با زمینه آبی هم دیده شده است. در حاشیه قالی‌ها نیز به تناسب از رنگ متن لاکی یا سرمه‌ای استفاده می‌شده است.

در نحوه رنگرزی این منطقه تفاوت‌هایی با سایر نقاط دیده می‌شود. البته این تفاوت‌ها باعث بالا رفتن کیفیت  و متمایز ساختن فرش‌های این منطقه از دیگر مناطق شده است:

رنگرزان شهر لیلیان برای ساختن رنگ‌های آبی و سورمه‌ای از نیل استفاده می‌کردند. برای این مهم، بهترین گونه نیل، که نیل بنگال می‌باشد را به کار می‌بردند. امروزه نیز همچنان برای رنگ پارچه چین به صورت سنتی از این رنگ برای رنگرزی استفاده می‌کنند. آنان برای تولید رنگ قرمز نیز از روناس استفاده می‌کردند. اما چیزی که در مورد این کار همه را متحیر نموده این است که با چه ورد یا فرمولی می‌توانند آن رنگ مسی درخشان را از روناس بگیرند!

رنگی که از روناس می‌گیرند قرمزهایی به دست می‌دهد که به زرد و نارنجی تمایل دارند و اگر فرض را بر این بگیریم این قرمز را از قرمزدانه گرفته‌اند باید دانست که این قرمز به آبی و بنفش تمایل دارد.

شیوه‌ای که آن‌ها استفاده می‌کردند بدین صورت بوده است:

پس از این که خامه را با روناس رنگ می‌کردند آن را در آب انگور کهنه قرار می‌دادند. این عمل باعث می‌شد تا خامه‌ها از نظر کیفی و براقیت، جلا و درخشانی ابریشم را پیدا کنند. فرش‌هایی که در بافت آن‌ها از این خامه استفاده می‌شود، هر چه بیشتر پاخورده شوند براق‌تر و درخشان تر به نظر می‌رسند. گفته شده است بهبودی‌ها نیز به دنبال پیدا کردن این تکنیک بوده‌اند.

بقیه تنالیته‌های رنگ قرمز را از روناس می‌گرفتند. خامه رنگ شده با روناس را در دوغ قرار می‌دادند و رنگ دوغی (صورتی) به دست می‌آمد. سپس خامه‌ی با روناس رنگرزی شده را در قره قوروت قرار می‌دادند و رنگ گلی به دست می‌آمد. باقی رنگ‌ها را هم مانند زرد طلایی از اسپرک، خردلی از برگ مو، و گردویی را از پوست گردو به دست می‌آوردند.

فرش لیلیان، علاوه بر طرح و نقش‌های خاص و رنگرزی متفاوت نسبت به سایر مناطق، دارای ویژگی دیگری نیز می‌باشد که آن را از نظر کیفیت جزو مرغوب‌ترین فرش‌ها کرده است. پشم استفاده شده در آن‌ها از گوسفند برگن (گوسفند زیر یک سال) و اولین چین آن‌ها است. از این راه مرغوب‌ترین و طویل‌ترین پشم تهیه می‌شود و تاثیر مستقیم آن را در کیفیت فرش لیلیلان می‌توان دید.

در اینجا چند نمونه قالی لیلیان می‌بینیم:

همچنین بخوانید: در ستایش فرش بیجار

سی‌پرشیا مگ

اگر می‌خواهید به آهنی‌ترین فرش جهان بنگرید باید فرش بیجار را نظاره‌گر شوید. بیجار در استان کردستان در غرب ایران قرار دارد و دومین مرکز مهم قالی‌بافی در این استان است. این شهر در زمان شاه اسماعیل صفوی ساخته شد و به‌عنوان مرکز منطقه‌ گروس انتخاب شد. امروزه تجار قدیمی فرش هنوز هم قالی قدیمی بیجار را با نام گروس می‌شناسند. اگرچه برخی از فرش‌های این ناحیه را بافنده‌های افشاری می‌بافند که در شمال بیجار و اطراف تکاب زندگی‌ می‌کنند. این فرش‌ها با نام افشار بیجار نیز معروف است.

فرش پرده‌ای گروس

فرش بیجار در دوران قاجار:

با توجه به تاریخ فرش‌های به جا مانده بیجاری می‌توان گفت که فرش بیجار به احتمال زیاد در دوران قاجار همزمان با رشد قالی‌بافی ایران و حضور شرکت‌های خارجی در اواخر این دوران رو به گسترش گذاشته است. فرش‌های بیجار اولیه توسط خان‌های کرد یا امرا و فرماندهان برای استفاده شخصی یا هدیه به مقامات دولتی سفارش داده می‌شدند. گاهی این فرش‌ها همراه با کتیبه‌هایی بافته می‌شدند تا به‌عنوان هدیه به وزیران دوران قاجار داده شوند. نمونه‌های فراوانی از آن‌ها امروزه در موزه‌های ایران و جهان و حراج‌های بزرگ هنری وجود دارد.

«فرش را در بسیاری از نقاط ایران می‌بافند. بهترین انواع، بدون تردید، از آن کردستان است که نمونه‌های خوبی از آن‌ها در موزه‌‌ها وجود دارد. در اینجا طرح بافته شده به مانند بسیاری نمونه طرح‌های نامتناسب فرنگی، نقش گل و دسته گل یا نقوش دیگری نیست که از یک زمینه یکنواخت بیرون جهیده باشد؛ بلکه بیشتر به یک لایه گل می‌ماند که روی زمینه پخش شده یا دشتی است از گل‌های وحشی در بهار. سبک بسیار مقتضی‌تری از تزئین برای بافته‌های مخصوص زیر پا.»           

                                                                     رابرت مرداک اسمیت

فرش بیجار در دوران پهلوی:

در دوران پهلوی نیز قالی‌بافی در بیجار رواج داشته است. اگرچه جنگ جهانی دوم تاثیر مستقیمی روی قالی‌بافی داشت و چند سالی باعث کاهش رونق آن شده است. چنانچه سیسیل ادواردز می‌گوید: «در سال 1938 که در حدود 1000 دستگاه بافندگی در این ناحیه مشغول کار بود و فراورده سالانه آن به هزار تخته می‌رسید. سپس جنگ جهانی دوم آغاز گشت… بار دیگر میزان قالی‌بافی در بیجار به مقدار زیادی تنزل یافت.

در سال 1948 هنگامی که از همدان به بیجار رفتم انتظار داشتم علائمی از آغاز فعالیت مجدد در این زمینه مشاهده نمایم، مثلا در بیجار و روستاهای اطراف آن دستگاه‌های بافندگی که به کار اشتغال دارند نظر مرا جلب کند، ولی مایوس شدم، چه در تمام شهر فقط یک تخته قالی بر دار دیدم. وضع روستا‌ها نیز بهتر از شهر نبود. کل میزان فراورده این ناحیه نیز به زحمت به 20 تخته در ماه می‌رسید.» از سال‌های 1340 به بعد بسیاری از مراکز فرش‌بافی بیجار تجدید حیات یافت و تاکنون نیز بافت فرش بیجار ادامه دارد.

به راستی چرا فرش بیجار در بازارهای داخلی و جهانی مشتریان خاص خودش را دارد؟

فرش‌های بیجار به دلیل دوام و اندازه‌های بزرگ پارچه برای کاخ‌ها شهرت جهانی دارند. این فرش‌ها در عین پرکاری به علت دارا بودن رنگ‌آمیزی‌های زیبا نرمش و هماهنگی خاصی دارند. البته ویژگی‌های دیگر فرش بیجار نیز در محبوب بودنش تاثیر دارد.

مواد اولیه

مواد اولیه استفاده شده در فرش بیجار پشم محلی بیجار است. پشم مصرف شده معمولا از پشم‌های منطقه است. اخیرا برای چله به جای پشم از نخ پنبه استفاده می‌شود. به طور بسیار محدود در فرش‌های قدیمی از ابریشم استفاده شده است.

رنگ

رنگ‌های لاکی، آبی، نیلی، سبز و سرمه‌ای در فرش امروز دیده می‌شوند. رنگ فرش‌های اولیه فرش بیجار قرمز، گلی، دوغی، پنبه‌ای، صورتی، بنفش، قهوه‌ای، شتری، کرم، سبز، آبی، قهوه‌ای، و طلایی است. توانایی رنگرزان بیجاری در حدی است که قابلیت تولید تمام طیف‌های رنگی را دارند. رنگ‌های زیبای فرش‌های بیجار از برگ مو، پوست گردو، پوست پیاز، انار، سماق، دانه ورک، اسپرک، قرمز دانه، نیل و رناس به دست می‌آید.

واگیره قدیمی  بیجار، طرح سمنبر خانم

طرح و نقش

لچک‌وترنج، قابی، ماهی درهم، گل فرنگ و اسلیمی از انواع طرح‌های فرش بیجار است. انواع نقوش اسلیمی، ماهی درهم، لچک‌وترنج، میناخانی، مستوفی، مران، حلوایی، حیوان‌دار، بته، دسته گلی، گل میرزاعلی، گل وکیلی و گل سرخی، و خرچنگی در فرش‌های بیجار دیده می‌شود. انواع مختلف لچک‌وترنج‌های هندسی به صورت کف ساده در قالی‌های قدیم بیجار نیز بسیار دیده شده است. طرح سمنبر خانم و طرح اسلیمی دهن‌اژدر از طرح‌های معروف قالی قدیم بیجار است.

فرش بیجار، طرح اسلیمی دهن اژدر، 1900، حراج ساتبیز

بافت

قالی‌های بیجار با گره متقارن بافته شده‌اند. به طور معمول قالی قدیمی بیجار دارای سه پود از پشم ضخیم است که با استفاده از ابزارهای خاص فلزی یا یک شانه آهنی سنگین در میان رج‌ها قرار می‌گیرد و بافت انجام می‌شود. امروزه قالی‌های بیجار همگی از نوع دو پود است. فراوانی ردیف پودها موجب می‌شود که قالی‌های بیجار، شکل ظاهری و سختی متمایزی داشته باشند و به قالی آهنی معروف شوند. این قالی‌ها در ابعاد مختلفی بافته می‌شوند، از پشتی‌های کوچک و قالی‌های ذرع و نیم گرفته تا کناره‌ها و قالی‌های بزرگ.

فرش بیجار و سنندج چه شباهت‌ها و تفاوت‌هایی دارند؟

فرش بیجار و سنندج دارای تفاوت‌ها و شباهت‌هایی‌اند. چنانچه سیسیل ادواردز درباره فرش‌های قدیمی بیجار می‌گوید: «هنگام برآورد و ارزش‌یابی قالی در دنیا، قالی بیجار مقام خاصی را حایز است. مانند قالی سنه، بافت و جنس منحصر به فردی دارد که در ایران و سایر کشورهای جهان نظیر آن را نمی‌توان یافت. نیز مانند قالی سنه دست نخورده باقی مانده و تحت نفوذ تزیین‌کنندگان خارجی قرار نگرفته است. بافت و رنگ و طرح آن با وجود خاص بودن و… مملو از ویژگی‌هایی است که به قالی‌بافان این ناحیه تعلق دارد.»

همچنین جواد یساولی بعداز اشاره به اینکه تولیدات ناحیه قالی‌بافی بیجار مشتمل بر شهر بیجار و روستاهای اطراف آن، به تولیدات همسایه‌اش سنه شباهت فراوان دارد، می‌گوید: «بافت فشرده و ضخیم و زمخت محصولاتی را عرضه می‌دارد که برای سال‌ها دوام آن را تضمین می‌کند. این فشردگی و زمختی را بایستی تا حدی مدیون پودی دانست که بر خلاف تولیدات سنه، به صورت دوتایی استفاده می‌شود. طرح قالی بیجار شباهت به قالی سنه دارد؛ اما رنگ‌های قالی بیجار تقریبا همیشه تیره‌اند. رنگ‌های روشن‌تر نیز به کار برده می‌شود؛ اما رنگ تیره یکی از وجوه متمایز قالی بیجار از تمام قالیچه‌های فرقان، سنه، ساروق و محال است که با طرح هراتی بافته می‌شوند.»

منابع

ادواردز، آرت‍ور س‍س‍ی‍ل. 1362. ق‍ال‍ی‌ ای‍ران‌. م‍ه‍ی‍ن‌دخ‍ت‌ ص‍ب‍ا. تهران: ان‍ج‍م‍ن‌ دوس‍ت‍داران‌ ک‍ت‍اب.
ژوله، تورج. 1381. پژوهشی در فرش ایران. تهران: یساولی.
صباحی، طاهر. 1393. قالین؛ چکیده‌ای از تاریخ و هنر قالی بافی مشرق زمین. تهران: گویا، کمیسیون ملی یونسکو-ایران، فرهنگستان هنر، میراث فرهنگی.
صوراسرافیل، شیرین. 1385. فرش‌های کردی 1: کردستان. تهران: نشر تاریخ ایران.
مرداک اسمیت، رابرت. 1399. هنر ایران. کیانوش معتقدی. تهران: خط و طرح.
یساولی، جواد. 1375. مقدمه‌ای بر شناخت قالی ایران. تهران: یساولی.

Peter F. Stone, (2013), Oriental Rugs: An Illustrated Lexicon of Motifs, Materials, and Origins, North Clarendon :Tuttle.
Abraham Levi Moheban, 2015, The Encyclopedia of Antique Carpets: Twenty-Five Centuries of Weaving, Princeton Architectural Press.

شما می‌توانید تجربیات و نظرات خود را درباره خصوصیات و کیفیت این فرش‌ با ما در میان بگذارید. همچنین می‌توانید فرش‌های بیجار با انواع طرح‌ها را از فروشگاه فرش دست‌باف سی‌پرشیا به‌صورت اینترنتی خریداری نمایید.

سی‌پرشیا مگ

در قسمت قبلی مهمترین موزه های فرش دستباف در جهان به بررسی دو موزه مهم در این حوزه پرداختیم: موزه فرش باکو و موزه هنر وین. در ادامه این مطلب قصد داریم تا تعدادی دیگر از مهمترین موزه‌های فرش دستباف را بررسی نماییم. بعضی از این موزه‌ها به صورت تخصصی تنها به نمایش دادن فرش دستباف می‌پردازند، و برخی دیگر در زمره موزه‌های هنری قرار می‌گیرند و در میان انبوه آثارشان، فرش‌های نفیس دستباف را نیز در معرض دید مخاطبان قرار می‌دهند.

موزه لوور

موزه لوور پاریس یکی از بزرگ‌‌ترین موزه‌های جهان است و آثار تاریخی بسیار زیادی را در خود جای داده است. لوور بزرگترین موزه هنر و بنایی تاریخی در مرکز شهر پاریس می‌باشد. در این موزه بالغ بر 38000 اثر هنری مربوط به پیش از تاریخ تا سده 21 میلادی در فضایی بالغ بر 72735 متر مربع جمع‌آوری و در معرض دید قرار گرفته است. در سال 2017 میلادی، موزه لوور، با 8/1 میلیون بازدید کننده، در فهرست پربازدیدترین موزه‌های جهان قرار گرفت.

موزه لوور از سال 1793 میلادی تا امروز به عنوان «موزه عمومی» فعال بوده و تمرکز اصلی خود را بر روی هنر، تاریخ بشر و فرهنگ قرار داده است. از مهمترین آثار این موزه می‌توان به لوح حمورابی، تابلوی بانوی صخره‌ها و تابلوی مونالیزا اثر لئوناردو داوینچی اشاره کرد. در میان تمام این آثار، بازمانده‌هایی از هنر ایران پیش و پس از اسلام نیز به چشم می‌خورد. فرش دستباف نیز از جمله همین محصولات است.

در گذشته، پادشاه‌های کشورهایی مثل ایران قالی‌هایی نفیس را به عنوان هدایای دیپلماتیک به پادشاهان دیگر کشورها اهدا می‌کرند. فرش‌های ارزشمند متعددی در موزه لوور نگهداری می‌شود. یکی از مهمترین این آثار، فرشی ابریشمی بافته شده در کاشان با نقشی از حیوانات است. تاریخ بافت این قالی به اواخر قرن شانزدهم بازمی‌گردد.

موزه ویکتوریا و آلبرت لندن

این موزه به جهت داشتن ذخائر غنی آثار هنری از جمله برترین موزه‌های جهان است. از نظر هنرهای تزئینی، بزرگ‌ترین موزه جهان به شمار می‌رود. این موزه مجموعه‌ای از حدود 2.3 میلیون اشیایی را دارد که بیش از 5000 سال از خلاقیت بشر را در خود جای داده‌اند.

این موزه در سال 1852 تأسیس گردیده و به نام ملکه ویکتوریا و پرنس آلبرت که در جوانی درگذشت نام‌گذاری شده است. موزه ویکتوریا و آلبرت در منطقه برامپتون لندن از شهرک سلطنتی کنزینگتون و چلسی، واقع شده است. موزه ویکتوریا و آلبرت که مساحتی برابر 5?1 هکتار را پوشش می‌دهد دارای 145 گالری‌ است. گستره مجموعه‌های آن از 5000 سال آثار هنری، از دوران باستان تا به امروز، از فرهنگ‌های اروپا، شمال آمریکا، آسیا و شمال آفریقا را فرا می‌گیرد.

مجموعه بی‌نظیری از صنایع دستی، از سازهایی بسیار قدیمی تا کوزه‌ای هشتصد ساله و همچنین فرش‌های دستباف در این موزه نگهداری می‌شوند. یکی از مهمترین این آثار فرش معروف اردبیل است که در این موزه در دیدرس بازدیدکنندگان قرار دارد. فرش اردبیل یا همان قالی شیخ صفی قدیمی‌ترین و در عین حال یکی از بزرگترین و زیباترین فرش‌های جهان است.

این قالی از لحاظ تاریخی نیز سند و مدرک مهمی محسوب می‌شود. زیرا دارای تاریخ و امضا می‌باشد و در سال 1539 میلادی (946 هجری)، یعنی سیزدهمین سال سلطنت پنجاه و دو ساله شاه طهماسب بافته شده است.

موزه متروپولیتن نیویورک

موزه متروپولیتن یکی از بزرگ‌ترین و مشهورترین موزه‌های جهان است و در منهتن نیویورک و در مجاورت ضلع شرقی سنترال پارک قرار دارد. این موزه در 1872 میلادی افتتاح شده است و مجموعه‌ای درخشان از فرهنگ و تمدن و هنر بشر را در خود جای داده است.

آثاری بی‌همتا، زیبا و همچنین گران‌بها در موزه متروپولیتن نیویورک وجود دارد. نمایش آنها متروپولیتن را به یکی از پربازدیدترین موزه‌های شهر تبدیل کرده است. توانسته حدود چهار میلیون بازدیدکننده را به سمت خود جلب کند. در میان انبوهی از این آثار هنری فرش‌های دستباف نیز خودنمایی می‌کنند.

این موزه زیباترین و مشهورترین فرش‌های صفوی را در خود جای داده است. یکی از معروف‌ترین این قالی‌ها فرش بازوبندی است که شکوه هنر ایرانی را به رخ جهانیان می‌کشد. این فرش که در اول قرن شانزدهم بافته شده است، طرح هندسی ستاره‌ای را دارد که مبارزه سیمرغ و اژدها را نشان می دهد.

برای ادامه کلیک کنید : مهمترین موزه های فرش دستباف در جهان (قسمت سوم)

سی پرشیا