همه چیز در مورد فرش ایرانی

یکی از دغدغه‌های مهم در چیدمان محل زندگی و کار استفاده از تابلوها است. در میان انبوه گزینه‌ها، خرید تابلو فرش ها، به عنوان یکی از دیوارکوب‌های متفاوت می‌تواند جذابیت زیادی داشته باشد. تابلوهای نقاشی، عکاسی، کنده‌کاری و… از انواع مختلف دیگری هستند که می‌توانند گزینه‌های خوبی باشند اما به نظر می‌رسد تابلوفرش دستباف می‌تواند یکی از بهترین آن‌ها باشد. از آنجایی‌که فرش دستباف محصول اصیل ایرانی است و رنگ و بوی فرهنگ، هنر و حتی ادبیات را در دل خود جای داده است، حال و هوایی خاص را برای منزل و محل کار به ارمغان می‌آورد.

تابلو فرش‌ها طیف گسترده‌ای از طرح و نقش تا جنس و بافت دارند. ممکن است تصویری از یک منظره طبیعی، حیوانات، گل و گیاه، پرتره مختلف انسان‌ها، تصویری آبستره و … را به نمایش بگذارند. لذا با تنوع پهناوری از طرح و نقش مواجه هستیم. نکته بعدی ابعاد این تابلوهاست که مجددا باعث تنوع انتخاب می‌شود.

اما چالش بزرگ، دانستن نکات مهم در هنگام خرید تابلو فرش دستباف است. در هنگام خرید تابلو فرش شاید به نظر برسد مسائل مالی عامل مهم‌تری است، اما عوامل تاثیرگذار دیگری نیز در این میان مطرح خواهد بود که به طور مستقیم در انتخاب شما باید لحاظ شوند. لذا در ادامه نگاهی می‌اندازیم به مهم‌ترین نکات در انتخاب و خرید تابلو فرش دستباف.

توجه به ابعاد:

یکی از مهمترین عوامل در انتخاب تابلوفرش می‌تواند دقت نظر در ابعاد تابلو و دیوار مدنظر است. لذا یکی از اولین قدم‌های شما در انتخاب یک تابلو فرش می‌تواند انتخاب محل نصب تابلو باشد. برای دیوارهای عریض‌تر از تابلوهای افقی و برای دیوارهای کم عرض‌تر از تابلوهای عمودی استفده نمایید.

همچنین اندازه آن دیوار ارتباط مستقیمی با اندازه تابلو دارد. در نتیجه هرگز از تابلوئی بسیار کوچک بر روی دیواری بسیار بزرگ و همچنین تابلوئی بزرگ برای دیواری کوچک استفاده ننمایید. فراموش نکنیم که تعادل و تناسب یکی از جنبه‌های کلاسیک زیبایی‌شناسی است که همواره مقبول بوده است. البته ذکر این نکته نیز الزامی‌ست که معمولا تابلو فرش‌ها در اتاق های پذیرایی و هال منازل و محل کار استفاده می شوند و برخلاف تابلوهای نقاشی شاید گزینه خوبی برای اتاق‌های خواب نباشند و یا کمتر استفاده شوند.

توجه به رنگ و رنگ‌بندی:

یکی دیگر از نکات مهم در انتخاب تابلو فرش توجه به نوع و کیفیت و ترکیب رنگ‌های به کار رفته در آن است. این مسئله نه فقط در هارمونی و رنگ‌بندی خود تابلو، بلکه در ترکیب‌بندی عناصر دیگر دکوراسیون منزل نیز باید در نظر گرفته شود.

در این راستا به صورت موازی و همزمان باید توجه خود را به هر دو موضوع بدهید. به رنگ دیوار، پرده، مبلمان، فرش و … توجه کنید. ترکیب رنگ‌های مکمل و هم‌خوان، ریتم و هماهنگی متفاوتی در دکوراسیون ایجاد خواهد کرد. همچنین همین نکته را در ترکیب‌بندی رنگ‌های خود تابلو فرش نیز لحاظ نمایید. از خودتان بپرسید آیا این تابلو هارمونی لازم را میان رنگ‌هایش دارد؟ و آیا این تابلو فرش هماهنگی لازم را با پیرامون محل نصب مورد نظر دارد یا خیر؟

توجه به طرح تابلو:

تابلو فرش‌ها طرح‌های مختلفی دارند. ممکن است شامل تصویری از یک منظره طبیعی شامل حیوانات، گل و گیاه و … باشند. ممکن است پرتره‌های گوناگونی از چهره‌ها، تصویری آبستره و نقاشی‌گونه، طرحی برگرفته از دین و مذهب، یا تصویر یک مکان تاریخی و… را در خود نقش داده باشند. در نتیجه با طیف گسترده‌ای از طرح و نقش مواجه هستیم. در یک نگاه کلی می‌توان طرح تابلوها را ساده و شلوغ در نظر گرفت.

برای منازل کوچک‌تر توصیه می‌شود که تابلوهای ساده‌تری را انتخاب نمایید. نکته بعدی در انتخاب طرح و نقش تابلو، به نگاه و دیدگاه شخصی شما مرتبط است. به عنوان مثال اگر قصد دارید حال و هوایی چشم‌نواز همراه با روحی از طبیعت در محیط پیرامون خود ایجاد نمایید از طرح‌های مناظر طبیعت و به خصوص طرح‌های گلدار استفاده نمایید. با انتخاب یک منظره روستایی، یک منظره تاریخی، یک طرح مذهبی حال و هوایی متفاوت‌تر هم ایجاد خواهد شد.

ادامه دارد…

سی پرشیا مگ

در بخش اول این مقاله تعدادی از جنبه های مهم تاثیرگذار در قیمت گذاری فرش دستباف را بررسی نمودیم. در این بخش به ادامه موضوع قبلی می‌پردازیم.

نوع بافت و کیفیت بافت

یکی از جنبه های تاثیرگذار در قیمت گذاری فرش دستباف نوع و کیفیت بافت است. اگر به پشت فرش‌های گوناگون نگاه کنید، متوجه خواهید شد که نوع بافت و نوع گره به کار رفته در تولید فرش‌ها با یکدیگر متفاوت است. بطور کلی انواع مختلفی از بافت و گره وجود دارد که اصلی‌ترین آنها عبارتند از: گره ترکی، فارسی و جفتی. برخی از بافت‌ها سخت‌تر و زمان‌برتر هستند و برخی ساده‌تر و سریع‌تر.

علاوه بر نوع گره، کیفیت بافت که شامل یک‌دست بودن و تمیز بودن گره‌ها می‌شود، در ارزش‌گذاری فرش تاثیرگذار است. تشخیص اینکه فرش با چه نوع گره بافته شده و آیا توسط بافنده تازه‌کار بافته شده و یا استاد بافنده مجرب، نیاز به تخصص و تجربه دارد.

تراکم بافت (ریز یا درشت بافت)

تعداد گره بافته شده در یک ابعاد مشخص از فرش را تراکم بافت می‌گویند. هر چه فرش با نخ ظریفتر و باریکتر بافته شود، در نهایت تراکم بافت بیشتری نیز خواهد داشت و به بیان دیگر ریزبافت‌تر خواهد بود. هر منطقه قالیبافی به صورت سنتی، استاندارد خاص خود را برای مشخص کردن تراکم بافت دارد که “رج” که بطور معمول در تبریز و برخی دیگر از مناطق بکار می‌رود، یکی از معمول‌ترین این شاخص‌ها است.

« تعداد گره در 7 سانتیمتر از عرض فرش » را رج‌شمار می‌گویند که از پشت فرش به سادگی قابل شمارش است. برای مثال فرش 40 رج، فرشی است که در هر 7 سانتیمتر از عرض آن حدود 40 گره وجود دارد. شاخص‌های دیگری نیز وجود دارد، برای مثال تعداد گره در مترمربع یا در دسی‌متر مربع، شاخصی بین‌المللی و دقیق برای تعیین ریزبافتی فرش است. هر چه فرش ریزبافت‌تر باشد، زمان و زحمت تولید، مزد بافنده، قیمت مواد اولیه و ارزش هنری آن بیشتر بوده و در نتیجه قیمت فرش نیز بالاتر خواهد بود.

ایرادهایی همچون رگه، کجی، غلط بافی، سره، ترنج و …

ممکن است برخی ایرادها در بافت فرش بوجود آید که تاثیرات منفی در ارزش‌گذاری آن دارد. برخی از این ایرادها مانند کجی، ممکن است با سرویس‌های پس از بافت (در این مثال: با دارکشی) رفع شوند و برخی دیگر نیز قابل رفع نیستند و در ارزش‌گذاری فرش، سبب دریافت امتیاز منفی می‌شوند.

برخی از این ایرادها عبارتند از: رگه: دو یا چند رنگ شدن یکی از رنگ‌های فرش. به طور معمول اگر این ایراد در متن فرش باشد، بیشتر به چشم می‌آید. کجی و سره: اختلاف ابعاد در قسمت‌های قرینه، که اصولا بایستی مساوی باشند. غلط‌بافی: عدم تبعیت از نقشه و یا بافت نقشه به صورت اشتباه. ترنج: انحراف مرکز طرح فرش، به طوری که برای مثال، ترنج فرش پس از بافت، دقیقا در مرکز فرش قرار نگیرد.

ایرادهای سرویس

گاهی پیش می‌آید که فرش پس از بافت در حین سرویس‌هایی همچون شستشو و پرداخت، دچار ایرادهایی می‌شود که در ارزش‌گذاری آن تاثیر منفی دارند. برای مثال به علت شستشوی غیرمناسب، رنگ‌های آن قاطی شده و رنگ‌های تیره به رنگ‌های روشن نفوذ می‌کنند.

و یا پرداخت فرش (که به معنی برداشتن سطح جزئی از فرش با تیغ یا ماشین پرداخت است) یک‌دست نبوده و در برخی قسمت‌ها، فرورفتگی در سطح فرش ایجاد شود. این ایرادها نیز در ارزش‌گذاری، سبب دریافت امتیاز منفی می‌شوند.

عرضه و تقاضا

یکی از بدیهی‌ترین دلایل بالا یا پایین بودن قیمت هر کالایی تناسب عرضه و تقاضای آن است. برخی فرش‌ها به لحاظ سبک یا طرح و نقش و یا ترکیب رنگی بکار رفته، در برخی برهه‌های زمانی دارای تقاضای بیشتری هستند. افزایش تقاضا برای سبک خاصی از فرش‌ها می‌تواند با دلایلی همچون مد شدن آن سبک فرش‌ها و یا تغییر قدرت خرید مردم مرتبط باشد. طبیعی است که وقتی تقاضای بیشتری برای نوع یا سبکی از فرش بیشتر شود، احتمال خرید و فروش و در نتیجه قیمت آن گونه فرش‌‎ها افزایش خواهد یافت.

ابعاد و اندازه

در فرش دستباف، هر چه سایز فرش بزرگتر باشد، قیمت آن به ازای متر مربع بالاتر می‌رود. دو علت اصلی این موضوع آن است که 1- زمان تولید فرش بزرگ بیشتر بوده و خواب سرمایه در آن بیشتر است. 2- عرضه فرش‌های بزرگ کمتر است چرا که هر تولیدکننده‌ای امکان تولید فرش بزرگ را ندارد.

محل بافت

محل بافت یکی از مهمترین شاخص‌هایی است که در هنگام بررسی یک فرش مورد توجه قرار می‌گیرد. به سابقه تاریخی، برخی شهرها یا مناطق همچون تبریز، اصفهان و قم دارای پیشینه درخشانی در زمینه تولید فرش دستباف هستند. کیفیت بافت و مزد بافنده به طور معمول در این شهرها نیز بیشتر است.

از دید مشتریان، وجود نام این شهرها بر روی فرش، به معنی کیفیت بالاتر آن‌ها است. برای مثال ارزش‌گذاری دو فرش که با نقشه مشابه در شهرهای بیجار و زنجان بافته شده باشند متفاوت است. و بطور معمول بافت بیجار گرانقیمت‌تر خواهد بود.

موارد بالا مهمترین دلایل تاثیرگذار در قیمت گذاری فرش دستباف بود. به نظر شما چه موارد دیگری می‌تواند در ارزش‌ یک فرش دستباف اثرگذار باشد؟ دیدگاه خود را با ما و دیگران به اشتراک بگذارید.

همچنین بخوانید : هفت دلیل برای خرید فرش دستباف که شاید نمی دانستید

قیمت گذاری فرش دستباف تنوع گسترده‌ای دارد. این تنوع به قدری است که اگر گذری در بازار فرش داشته باشید، در طی یک روز می‌توانید فرش‌هایی را ببینید که قیمت آنها به ازای هر متر مربع، صد برابر و حتی بیشتر، اختلاف داشته باشد! این میزان اختلاف در قیمت یک محصول، می‌تواند برای کسانی که شناخت کافی از آن ندارند، باعث ایجاد سردرگمی شود. در این مقاله سعی بر این داریم که برخی عوامل تاثیرگذار در ارزش‌گذاری و قیمت فرش دستباف را بررسی نماییم.

لازم به ذکر است که قیمت گذاری فرش دستباف بر اساس تمام ویژگی‌های آن فرش و با نگاهی به مجموعه‌ای از عوامل در کنار یکدیگر، انجام می‌پذیرد و داشتن یک یا چند ویژگی مثبت، لزوماً به معنی ارزش بالاتر برای فرش نخواهد بود. ممکن است از برخی جنبه‌ها، فرش دارای امتیاز منفی قابل توجهی باشد که ارزش‌گذاری نهایی آن را تحت تاثیر قرار دهد.

به بیان ساده، ارزش‌گذاری فرش با نگاهی به جنبه‌های مختلف آن و امتیازدهی به آن جنبه‌ها (چه امتیاز مثبت و چه منفی) انجام می‌پذیرد. بدیهی است که وزن هر یک از این معیارها نیز ممکن است متفاوت و متغیر باشد. برای مثال، ممکن است فرشی از چند جنبه دارای ویژگی‌های منفی باشد، اما بخاطر داشتن یک ویژگی منحصربه‌فرد و مهم، ارزش‌گذاری بالایی داشته باشد و یا بالعکس. به واسطه همین ظریف و جنبه‌های گوناگون، بررسی کیفیت و ارزش‌گذاری فرش، نیازمند سال‌ها تجربه و شناخت کافی از محصول و البته بازار آن است.

نو، کارکرده، آنتیک

یکی از جنبه‌هایی که بطور مستقیم در قیمت گذاری فرش تاثیرگذار است، نو یا کهنه‌گی آن است. بطور کلی در فرش‌های مشابه، قیمت فرش نو، بیشتر از کارکرده است. اما اگر کهنگی فرش بیش از 70-80 سال باشد و معیارهای قرارگیری در دسته‌بندی آنتیک، همچون خاص بودن را داشته باشد، قیمت آن فرش از مشابه نو بیشتر خواهد بود.

وضعیت سلامت

در فرش‌های کارکرده و کهنه، وضعیت سالم بودن فرش بسیار در قیمت‌گذاری موثر است. بدیهی است که هر چه فرش کهنه، سالم‌تر باشد، ارزش آن نیز بیشتر خواهد بود. بررسی سابیدگی و پوسیدگی فرش به عنوان دو فاکتور مهم سلامت فرش‌های کهنه، می‌تواند در ارزش‌گذاری آن بسیار تاثیرگذار باشد. داشتن یا نداشتن رفو، میزان سالم بودن ریشه‌ها، داشتن ریشه‌های اصلی و تعویض نشده و… از جمله مواردی است که در هنگام ارزش‌گذاری این فرش‌ها مورد بررسی قرار می‌گیرند.

مواد اولیه

یکی از مواردی که در قیمت تمام شده و ارزش‌گذاری یک فرش دستباف موثر است، مواد اولیه به کار رفته در تولید آن است. اصلی‌ترین مواد اولیه که در تولید فرش دستباف بکار می‌رود؛ پشم، ابریشم، نخ پنبه (کتان) و موادرنگزا (برای رنگرزی) است. این مواد دارای درجات کیفی متنوع و با قیمت‌های متفاوت هستند.

بدیهی است که پشم یا ابریشم درجه یک، با پشم یا ابریشم درجه 3 اختلاف قیمت دارد. هر چه از مواد باکیفیت‌تری در تولید فرش دستباف استفاده شود، هزینه تمام شده و همچنین هزینه خواب سرمایه بیشتر خواهد بود. این موضوع به طور مستقیم در قیمت فرش تاثیرگذار است.

علاوه بر این موضوع، نحوه تولید مواد اولیه نیز، در قیمت تاثیرگذار است. برای مثال در صورتی که پشم (با هر درجه کیفی) با ماشین ریسیده شود، قیمت تمام شده نخ پشمی پایین‌تر و در صورتی که به صورت دست‌ریس تولید شود، قیمت تمام شده آن بالاتر خواهد بود.

در خصوص موادرنگ‌زا نیز، باید گفت مواد رنگ‌زای طبیعی، قیمتی به مراتب بالاتر نسبت به مواد رنگ‌زای شیمیایی دارند. نحوه رنگرزی با مواد رنگ‌زای طبیعی که اغلب به صورت دستی و سنتی انجام می‌پذیرد. این مورد نیازمند تجربه و تخصص بیشتر و بالتبع حق الزحمه بالاتر است.

برند

برخی هنرمندان طراح و تولیدکنندگان فرش دستباف، دارای شهرت و حسن سابقه قابل توجهی هستند. وجود نام این اشخاص بر روی فرش، همچون امضای نقاش‌های معروف، سبب افزایش ارزش هنری و قیمت فرش می‌شود. این جنبه از ارزش‌گذاری نیز که تحت عنوان “برند” قابل توجه است، در تعیین قیمت برای فرش دستباف حائز اهمیت خواهد بود.

شهری، روستایی، عشایری

بطور معمول و نه همیشه، فرش‌های شهری، به علت تولید منسجم در کارگاه و تحت نظارت متداوم سرمایه‌گذار، با دقت و ظرافت بیشتری تولید می‌گردند و از این رو دارای کیفیت بالاتری هستند. در فرش‌های روستایی و عشایری، به علت تولید غیرمنسجم و اغلب بدون نظارت یا نظارت کم، احتمال بروز رگه در رنگها، غلط‌بافی، کجی و … بیشتر است. از این رو بطور معمول فرش‌های شهری گران‌قیمت‌تر هستند.

در ادامه بخوانید : چه فاکتورهایی در قیمت گذاری فرش دستباف موثر است؟ (قسمت دوم)

سی پرشیا مگ